پیامبر اعظم

 

بسمه تعالی

سوره مبارکه بقره آیه 164:

ان فی خلق السماوات والارض و اختلاف اللیل والنهار والفلک التی تجری فی البحر بما ینفع الناس و ما انزل الله من السماء من ماء فاحیا به الارض بعد موتها وبث فیها من

کل دابه وتصریف الریاح و السحاب المسخر بین السماء و الارض لایات لقوم یعقلون

ترجمه:

به راستی در آفرینش آسمانها و زمین و آمد وشد شب و روز، وکشتی هایی که در دریا رفت و آمد می کنند برای اینکه به مردم سود برسانند، و آبی که خدا از آسمان نازل کرده ؛ و با آن زمین را پس از مرگ زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده ودر تغییر مسیر بادها و ابرهایی که در میان زمین وآسمان معلقند، نشانه هایی است برای آنها که می اندیشند.

تفسیر:

جلوه های ذات پاک او در پهنه هستی:

آیه مورد بحث در واقع دلیلی است بر مساله اثبات وجود خدا و توحید و یگانگی ذات پاک او.

مقدمتا باید به این نکته توجه داشت که همه جا نظم و انسجام دلیل بر وجود علم و دانش است ، و همه جا هماهنگی دلیل بر وحدت و یگانگی است.

روی این اصل ما به هنگام برخورد با مظاهر نظم در جهان هستی از یک سو ، و هماهنگی وحدت عمل این دستگاه های منظم از سوی دیگر، توجه به مبدأ علم و قدرت یگانه ویکتایی می شویم که این همه آوازه ها از اوست. فی المثل هنگامی که هر یک از پرده های هفتگانه چشم را با ساختمان ویژه و ظریفش بررسی می کنیم ، می دانیم که طبیعت بی شعور و کور و کر محال است بتواند مبدأ چنین اثر بدیعی باشد، می دانیم که همه اینها از یک جا سرچشمه گرفته است ، و همه آثار قدرت یک ذات پاک است.

در این آیه به 6 بخش از آثار نظم در جهان هستی که هر کدام آیت و نشانه ای از آن مبدأ بزرگ است اشاره شده:

1- در آفرینش آسمان و زمین ... ( ان فی خلق السماوات و الارض)

آری آفرینش این آسمان بزرگ ، واین همه کرات عالم بالا یعنی  هزاران هزار ستارگان ثابت وسیارکه در پشت تلسکوپهای عظیم خود را به ما نشان می دهند، با آن نظام دقیق و عجیب خود ، که سراسر آنها همچون حلقه های یک رشته زنجیر به هم پیوسته است، و همچنین آفرینش زمین با انواع مظاهر حیات و زندگی که در چهره های بسیار متنوع و در لباس صدها هزار نوع گیاه و حیوان.، .جلوه گر شده ، همه نشانه های ذات پاک او؛ و آیینه های درخشان قدرت وعلم و یگانگی او هستند.

عجب اینکه هر چه علم ودانش بیشتر می رود ، عظمت این عالم و وسعتش در نظر او بیشتر می شود.

2-و نیز در آمد و شد شب و روز... (و اختلاف الیل و النهار...) آری این دگرگونی لیل و نهار ، و این آمد و رفت روشنایی وتاریکی با آن نظم خاص که دائما از یکی کاسته و به دیگری افزوده می شود، و به کمک آن فصول چهارگانه به وجود می آید، اینها نشانه های دیگری از ذات و صفات متعالی او هستند .

3-و کشتیهایی که در دریاها به سود مردم در حرکتند... ( والفلک التی تجری فی البحر بما ینفع الناس...).

آری انسان به وسیله کشتیهای بزرگ و کوچک، صحنه اقیانوسها را می نوردد، و به این وسیله به نقاط مختلف زمین، برای انجام مقاصد خود سفر می کند.

4- و آبی که خداوند از آسمان فرو فرستاده و به وسیله آن، زمینهای مرده را زنده کرده و انواع جنبندگان را در آن گسترده است( و ما انزل الله من السماء من ماء فاحیاء به الارض بعد موتها و بث فیها من کل دابه...)

آری دانه های حیات بخش باران و قطرات پرطراوت و با برکت این آب تصفیه شده طبیعی به هر جا می ریزد، و حرکت و آبادی و نعمت ، همراه خود می آورد.

5- و حرکت دادن و وزش منظم بادها ... ( و تصریف الریاح...) که نه تنها بر دریاها می وزند و کشتیها را حرکت می دهند ، بلکه سطح خشکیها ، کوه ها و دره ها و جلگه ها را جولانگاه خود قرار داده اند، گاهی با حرکت دادن امواج اقیانوسها ، آنها را به طور مداوم به هم می آمیزند تا محیط آماده ای برای زیست موجودات زنده دریا فراهم گردد.

 وگاه با انتقال دادن گرمای مناطق گرمسیر به مناطق سردسیر، و انتقال سرمای مناطق سردسیر به مناطق گرمسیر ، کمک به تعدیل هوای کره زمین می کنند.

6- و ابرهایی که در میان زمین و آسمان معلقند... ( والسحاب امسخر بین السماء و الارض...).

این ابرهای متراکم که بالای سر ما در گردشند و میلیاردها تن آب را بر خلاف قانون جاذبه در میان زمین و آسمان ، معلق نگاه داشته ، و آنها را از هر نقطه به نقطه دیگر می برند، بی آنکه کمترین خطری ایجاد کنند، خود نشانه ای از عظمت اویند.

آری اینها همه نشانه ها و

علامات ذات پاک اویند اما برای مردمی که می اندیشند(لایات لقوم یعقلون).

منبع: تفسیر نمونه تالیف آیت الله مکارم شیرازی