پیامبر اعظم

 

سپس به نعمت آسمان می پردازد و میگوید: آسمان را همچون سقفی بالای سر شما قرار داد(والسماء بناء) کلمه بناء با توجه به کلمه لکم بیانگر آن است که آسمان بر بالای سر شما بنا شده است، طبعا همچون سقف، این معنی به صورت صریحتری در جای دیگر آمده است وجعلنا السماء سقفا محفوظا: ما آسمان را سقف محفوظی قرار دادیم (انبیا32).شاید این تعبیر برای بعضی از کسانی که به وضع ساختمان آسمان وزمین از نظرهیات امروز آشنا هستند عجیب بیاید که این سقف چگونه است وکجاست؟ آیا این تعبیر، فرضیه هیات بطلمیوس را دایر به قرار گرفتن افلاک به روی هم همچون طبقات پوست پیاز در خاطره ها تداعی نمیکند ؟ ولی با توجه به توضیح زیر مطلب کاملا روشن می شود : کلمه سماء در قرآن به معانی مختلف آمده است ، که قدر مشترک همه آنها چیزی است که در جهت فوق قرار گرفته است ، یکی از آنها که در این آیه به آن اشاره شده است همان جو زمین است، یعنی قشر هوای متراکمی که دور تا دور کره زمین را پوشانده ، و طبق نظریه دانشمندان ضخامت آن ، چند صد کیلومتر است.اگر به نقش اساسی و حیاتی این قشر ضخیم هوا، که زمین را از هر سو احاطه کرده است بیندیشیم خواهیم دانست که تا چه حد این سقف ، محکم وبرای حفاظت انسانها موثر است. این قشر مخصوص هوا که همچون سقفی بلورین ، اطراف ما را احاطه کرده در عین اینکه مانع از تابش نور آفتاب (این اشعه حیات بخش وزندگی آفرین) نیست به قدری محکم ومقاوم است که از یک سد پولادین که چندین متر ضخامت داشته باشد نیز محکمتر است! اگر این سقف نبود ، زمین دائما در معرض رگبار سنگهای پراکنده آسمانی بود وعملا آرامش از مردم جهان سلب می شد ولی این قشر فشرده چند صد کیلومتری تقریبا تمام سنگهای آسمانی را قبل از سقوط به سطح زمین می سوزاند و نابود میکند وتنها تعداد بسیار کمی می توانند از آن عبور کرده و به عنوان یک زنگ خطر برای زمینیان به گوشه ای پرتاب شوند، واین تعداد کم هرگز نتوانسته است آرامش را بر هم زند.

از جمله شواهدی که نشان می دهد یکی از معانی آسمان همین جو زمین است حدیثی است که از پیشوای بزرگ ما امام صادق علیه السلام درباره رنگ آسمان نقل شده است آنجا که به مفضل می فرماید : ای مفضل در رنگ آسمان بیندیش که خدا آن را اینچنین آبی آفریده که موافق ترین رنگها برای چشم انسان است وحتی نظر کردن به آن دیده را تقویت می کند.

امروز این را همه می دانیم که رنگ آبی آسمان چیزی جز رنگ هوای متراکم شده اطراف زمین نیست، بنابراین منظور از آسمان در این حدیث همان جو زمین است. در آیه 79 سوره نحل می خوانیم الم یروا الی الطیر مسخرات فی جو السماء(آیا آنها به پرندگانی که در دل آسمان تسخیر شده اند نگاه نکردند؟) درباره معانی دیگر آسمان ذیل آیه 29 همین سوره بحث مشروحتری مطالعه خواهید فرمود. منبع: تفسیر نمونه